–10 ciekawostek o klimatyzacji, o których nie wiedziałeś

Chłodzenie i klimatyzacja istnieją już od bardzo dawna. Historia nowoczesnych klimatyzatorów liczy sobie ponad sto lat, a w nowych systemach pojawiają się różnego rodzaju innowacje i ulepszenia. W domu, w pracy, w supermarketach, restauracjach i szpitalach - urządzenia grzewcze, wentylacyjne i klimatyzacyjne (HVAC) stanowią istotną część naszego codziennego życia. Ale nadal mogą istnieć pewne ciekawostki, o których nie wiedziałeś. 

Oto dziesięć interesujących faktów na temat klimatyzacji, które zaostrzą Twój apetyt:

1. Wczesne sztuczne chłodzenie zaczęło się od reakcji chemicznych

Proces chłodzenia został zapoczątkowany podczas eksperymentu chemicznego.

W XVIII wieku Benjamin Franklin i chemik John Hadley odkryli, że parowanie cieczy powoduje spadek temperatury, nawet poniżej punktu zamarzania. Badali oni różne ciecze za pomocą termometru rtęciowego i zaobserwowali, że parująca woda obniża temperaturę. Stwierdzili również, że różne ciecze mają różny stopień ochłodzenia, w zależności od ich lotności, a tym samym szybkości parowania. Alkohol obniżał temperaturę znacznie bardziej niż woda, a bardzo lotny eter miał jeszcze silniejsze właściwości chłodzące. Jednak eksperymenty przeprowadzono na niewielkich ilościach cieczy i nie miały one żadnego wpływu na temperaturę pokojową. Mimo to położyli podwaliny pod sztuczne chłodzenie.

W XIX wieku Michael Faraday poczynił dalsze postępy w stosunku do tych pierwszych odkryć; zaczął eksperymentować z amoniakiem i odkrył, że może on schłodzić powietrze w jego laboratorium, najpierw sprężając i skraplając amoniak, a następnie pozwalając mu odparować. Mimo że amoniak nie jest obecnie używany ze względu na swoją trującą naturę, było to przełomowe odkrycie, które przyczyniło się do powstania chłodnictwa w formie, jaką znamy dzisiaj.

2. Bloki lodowe były pierwszymi klimatyzatorami

W XIX wieku w cieplejszych regionach Stanów Zjednoczonych, takich jak Floryda, szalały epidemie żółtej febry i malarii. W tamtych czasach duże bloki lodu były transportowane z północnych stanów, aby zapewnić komfort pacjentom w salach szpitalnych. Zamożne rodziny używały lodu także w swoich domach, aby się ochłodzić. Ta metoda była jednak żmudna i kosztowna, więc lekarz dr John Gorrie postanowił wziąć sprawy w swoje ręce. 

Dzięki swoim wysiłkom stworzył "maszynę do lodu", a w 1851 r. uzyskał pierwszy patent na mechaniczne urządzenia chłodnicze w USA. W maszynie Gorriego zastosowano zasadę naukową, która jest nadal wykorzystywana w nowoczesnym chłodnictwie, a mianowicie, że gwałtowne rozprężenie gazu powoduje chłodzenie. Sprężone powietrze było następnie kierowane przez wężownice pod wodą chłodzącą do zbiornika niskociśnieniowego, gdzie obniżało temperaturę poniżej punktu zamarzania.

Dzięki temu zbiornikowi zamrażającemu woda powoli ściekała do foremek, tworząc kostki lodu. Model tej rewolucyjnej maszyny można zobaczyć w Muzeum Gorriego na Florydzie. Niestety, Gorrie nie mógł wprowadzić swojego wynalazku na rynek, ponieważ jego główny inwestor i partner biznesowy zmarł, ale otworzył on możliwości dla nowoczesnych systemów chłodzenia. 

3. Suszenie atramentu, a potrzeba stworzenia nowoczesnej klimatyzacji

Zapewne każdy z nas spodziewał się informacji, że pierwszy nowoczesny klimatyzator został wynaleziony w celu chłodzenia i zapewnienia komfortu ludziom. Zaskakujący jest fakt, że pierwszy klimatyzator został wynaleziony w celu regulowania wilgotności w firmie wydawniczej.

Na początku XX wieku pewna firma wydawnicza zleciła inżynierowi Willisowi Carrierowi rozwiązanie problemu wilgotności w swoim budynku. Wysoki poziom wilgotności uniemożliwiał pełne wyschnięcie atramentu drukarskiego, co powodowało rozmazywanie się go, a także marszczenie i deformację stron czasopism. 

Carrier z powodzeniem stworzył system kontroli wilgotności, a zdając sobie sprawę z jego potencjału, kontynuował prace nad swoim wynalazkiem, aby go udoskonalić i skomercjalizować, nazywając swój system "aparatem do uzdatniania powietrza". Fakt, że system ten nie tylko schładzał temperaturę w pomieszczeniach, ale także kontrolował wilgotność, czyni go najbardziej podobnym do współczesnych klimatyzatorów. Dzięki temu słusznie zyskał miano "ojca" klimatyzacji. 

4. Fenomen letnich filmów rozpoczął się dzięki klimatyzacji

Czy zastanawiałeś się kiedyś, dlaczego letnie hity kinowe są tak popularne? Być może zaintryguje Cię, że to wszystko dzięki klimatyzacji. Wczesne nowoczesne klimatyzatory były duże, nieporęczne i kosztowne, więc instalowano je tylko w miejscach publicznych i komercyjnych, które mogły sobie pozwolić na taką inwestycję. Pierwszymi budynkami, w których je zastosowano, były szpitale, budynki rządowe, a także, co bardziej popularne, kina i teatry. Aby uciec przed falami upałów w cieplejszych miesiącach, chodzenie na filmy i spektakle w chłodnych warunkach stało się popularną i niedrogą formą rozrywki, przynoszącą kinom i teatrom większe niż kiedykolwiek dochody w okresie letnim. 

5. Klimatyzacja była kluczem szybkiego rozwoju Singapuru

Singapur jest szybko rozwijającym się krajem, kładącym nacisk na postęp technologiczny co przekłada się na sukcesy finansowe tego kraju. Kiedy ojciec założyciel i pierwszy premier Singapuru, Lee Kuan Yew, został zapytany, co jest kluczem do szybkiego rozwoju jego kraju, w odpowiedzi usłyszał: klimatyzacja. Odpowiedź ta może wydawać się dziwna, ale filozofia Lee zakładała, że gdy spełnione zostaną podstawowe warunki postępu, sukces przyjdzie sam. Wierzył, że należy położyć podstawowe fundamenty, zanim zacznie się zajmować bardziej skomplikowanymi sprawami. Lee mówi: "Pierwszą rzeczą, jaką zrobiłem, gdy zostałem premierem, było zainstalowanie klimatyzatorów w budynkach, w których pracowała służba cywilna. To był klucz do wydajności publicznej". Nie jest to przesada, jeśli weźmie się pod uwagę wszystko, co klimatyzacja ułatwiła w różnych branżach.

6. Współczesna medycyna odniosła ogromne korzyści z klimatyzacji

Przed pojawieniem się klimatyzacji rozwój badań medycznych był znacznie utrudniony. Niestabilne temperatury stanowiły duże wyzwanie dla laboratoriów badawczych i chemicznych. Dzięki urządzeniom klimatyzacyjnym możliwość utrzymywania stabilnych temperatur i poziomów wilgotności stała się rzeczywistością, co ułatwiło testowanie i opracowywanie leków na różne choroby. 

Filtry cząsteczkowe i wentylacja również pomagają naukowcom pracować w bezpiecznym środowisku podczas pracy z substancjami chemicznymi, które mogą mieć niekorzystne działanie w środowisku o słabej wentylacji. Niskie temperatury są również niezbędne do przechowywania niektórych związków chemicznych i zachowania ich dobroczynnych właściwości, o czym być może wiesz już z instrukcji, które wskazują, że domowe leki należy przechowywać z dala od światła słonecznego i ciepła.

7. Rozwój klimatyzacji poprawia komfort życia mieszkańcom regionów z wysokimi temperaturami 

Co mają wspólnego Dubaj i Las Vegas? Oba mają dobrze prosperujące gospodarki i oba są miastami otoczonymi przez pustynie. Pomimo naturalnie niesprzyjających warunków pogodowych, oba miasta w ostatnich dziesięcioleciach gwałtownie się rozwinęły. Jedną z rzeczy, które warto zauważyć w tych miastach, jest fakt, że ich populacje mogły się rozwijać i rosnąć dzięki klimatyzacji, która jest uważana za niezbędną do życia w tych miastach. 

Kontrola klimatu odegrała kluczową rolę w stworzeniu idealnych warunków życia dla mieszkańców i turystów. W Dubaju, gdzie latem temperatury wynoszą średnio około 35ºC i 40ºC (95ºF i 104ºF), ponad 70% wydatków gospodarstw domowych na energię pochodzi z chłodzenia. Z kolei w Las Vegas co najmniej 90% nowych domów ma zainstalowane klimatyzatory. Zapewnienie komfortowych warunków życia na obszarach suchych nie byłoby możliwe bez nowoczesnych systemów klimatyzacji, które na szczęście stają się coraz bardziej wydajne. Podobnie jest w wielu innych cieplejszych regionach, od Florydy i Teksasu po wspomniany Singapur i Hongkong.

8. Lato, wysokie temperatury i przerwa wakacyjna

Wspomnieliśmy już, że klimatyzacja napędza letnie hity kinowe, ale na długo przed nią upały wpłynęły na wakacje. Większość szkół na całym świecie ma długie wakacje letnie, które pierwotnie były zaplanowane jako przerwa w nauce z powodu wysokich temperatur, które sprawiały, że nauka i przebywanie w klasach stawały się coraz mniej komfortowe. Przed wprowadzeniem klimatyzacji zamożne rodziny mogły wykorzystać ten czas na ucieczkę przed upałem do swoich letnich domów w pobliżu jezior lub nad morzem. 

Również przemysł zwalniał, ponieważ temperatury rosły, a wydajność spadała, co sprawiało, że lato było sezonem niskiego poziomu dla biznesu. Gdy klimatyzacja stała się powszechnie dostępna na rynku, większość firm mogła utrzymać poziom wydajności przez cały rok, ale letnie przerwy w szkołach nadal są zwyczajem. Powszechnie uważa się, że dzieci odnoszą korzyści z długiego okresu odpoczynku, ponieważ ich rozwijające się mózgi również potrzebują czasu wolnego, aby utrwalić to, czego nauczyły się w ciągu roku szkolnego, i zapobiec wypaleniu zawodowemu. Na szczęście jest to jeden z pozytywnych faktów, który nie zmienił się wraz z upowszechnieniem się klimatyzacji!

9. Architektura bez klimatyzacji? Jak wyglądały budynki dawnych lat?

Jeśli pomyślimy o wczesnych cywilizacjach, takich jak starożytni Egipcjanie, Rzymianie i Grecy, możemy się zastanawiać, jak udawało im się przetrwać upały. W tamtych czasach wszystko zależało od architektury i od tego, jak projektować domy, aby ograniczyć wpływ promieni słonecznych i korzystać z naturalnej wentylacji. Wczesne przykłady architektury charakteryzowały się małymi oknami, wysokimi sufitami i przejściami, które umożliwiały przepływ chłodnego powietrza przez pomieszczenia. 

Starożytne budynki perskie miały "łapacze wiatru", czyli wysokie konstrukcje na szczycie budynku, które kierowały bryzę do pomieszczeń. Popularne były również kryte fontanny i baseny, które pozwalały obniżyć temperaturę o kilka stopni. Dzisiejsza architektura jest zupełnie inna - duże okna wpuszczają do środka naturalne światło, a niższe sufity pozwalają na maksymalne wykorzystanie przestrzeni w wielopiętrowych budynkach. 

10. Chiny mają największe zapotrzebowanie na klimatyzację na świecie

W Chinach znajduje się bardzo dużo zaludnionych miast, w których temperatura jest bardzo wysoka, takich jak Guangzhou, Szanghaj i Chongqing, gdzie temperatury w sierpniu mogą znacznie przekraczać 40ºC (104ºF). W związku z tym Chiny stały się krajem o największym zapotrzebowaniu na klimatyzację na świecie. Stany Zjednoczone, Japonia i Indie pozostają daleko w tyle w tym rankingu. Jeśli weźmiemy pod uwagę odsetek gospodarstw domowych wyposażonych w klimatyzację, na pierwszym miejscu uplasowałaby się Japonia z wynikiem 91%, a następnie USA z wynikiem 90%.

Zadbaj o chłód w swoim domu dzięki klimatyzatorom Hitachi

Klimatyzacja i sposób, w jaki ludzie radzili sobie z upałami, ma zaskakującą historię i obfituje w interesujące fakty. Od czasu jej wynalezienia przebyliśmy długą drogę, a innowacje w dziedzinie ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji stale się rozwijają i postępują. Jest jeden wspólny czynnik, który łączy wszystkie te osiągnięcia: dążenie do zapewnienia komfortu. 

Poznaj airHome, nowy klimatyzator do budynków mieszkalnych firmy Hitachi, który sprawia, że komfort w pomieszczeniach jest inteligentny, wydajny i wygodny, a także pomaga utrzymać optymalny poziom jakości powietrza w pomieszczeniach, zapewniając zdrowszy dom.

Ponadto, aby uzyskać więcej informacji, zapoznaj się z różnymi seriami klimatyzatorów Hitachi na naszej stronie internetowej i znajdź idealne rozwiązanie dla siebie.